Żeby mi się tak chciało, jak mi się nie chce

Dział: dla maturzysty

Są takie dni, gdy za oknem szaruga lub śnieg w środku wiosny, a nas zamiast chęci do nauki ogarnia senność i zniechęcenie. Niektórzy zmuszają się do nauki, ale w takie dni nie mogą się skoncentrować i w efekcie wchodzi im do głowy mniej niż powinno. Inni bardziej przezorni i nauczeni doświadczeniem, rzucają książkę w kąt i zajmują się czymś mniej angażującym umysłowo. Taka sytuacja wewnętrznego braku chęci zwana jest popularnie brakiem motywacji.

"Motywować, to znaczy skłaniać kogoś do robienia czegoś, zachęcać, pobudzać do czegoś; rozbudzać w kimś motywację do jakiegoś działania, wpływać mobilizująco."

W motywacji występują takie zjawiska, jak chęć, zamiar, pragnienia, życzenie i inne, mające jedną wspólną cechę, jaką jest dążenie do osiągnięcia określonego celu. Dążenie to może być świadome lub nieświadome, mniej lub bardziej sprecyzowane. Motywacja jest siłą poruszającą do działania i ukierunkowującą je na określone cele.

Stanowi ona proces wewnętrzny aktywizujący jednostkę do działania. Proces motywacji składa się z pojedynczych motywów, które mają wpływ na procesy pamięci. Zapamiętywanie staje się dużo trwalsze, jeśli uczeń jest umotywowany do przyswojenia określonych tekstów, faktów lub czynności akceptowanych przez niego.

Wpływ motywów na przebieg procesu myślenia zaznacza się wyraźnie w trakcie nauki szkolnej. Uczeń o silnej motywacji stara się rozwiązać zadania trudne, szukając wszystkich możliwych sposobów, przeprowadzając wnikliwe rozumowanie, mobilizując do pomocy całą swoją wiedzę. Uczeń o słabej motywacji rezygnuje z rozwiązania takiego zadania. Dzięki silnej motywacji nawet słabemu uczniowi udaje się pokonać trudności i osiągnąć dobre lub zadowalające wyniki w nauce.

Co robić, aby się chciało?

Można motywować do działania przez dwa rodzaje motywacji: dodatnią i ujemną. Motywacja dodatnia występuje w momencie, gdy jednostka pragnie coś osiągnąć, a ujemna wtedy, gdy trzeba czegoś unikać. Pragnienie jest przykładem motywacji dodatniej, a niechęć lub obawa ujemnej.

Osiągnięcia szkolne są uzależnione od motywacji do uczenia się. Może ona oddziaływać stymulująco na ucznia, pobudzać go do wysiłku w celu osiągnięcia jak najlepszych wyników. Funkcję taką spełniają:

zainteresowanie nauczanym przedmiotem,
aspiracje dotyczące ocen szkolnych,
chęć poszerzenia posiadanej wiedzy,
przeświadczenie o sukcesie osobistym i społecznym.

Motywy uczenia się

Specyficznym motywem uczenia się, naturalnie związanym z nauką szkolną jest ciekawość. Rozpoznając naukę na ogół jesteśmy poznawczo nastawieni wobec otoczenia i pragniemy dowiedzieć się nowych rzeczy. Motorem uczenia się mogą być inne, niespecyficzne motywy, np.: ambicjonalne, czy pragnienie zdobycia zawodu. W młodszym wieku szkolnym motywem towarzyszącym nauce jest pragnienie uzyskania aprobaty bliskiej dziecku osoby.: "Uczę się dlatego, że mama się ucieszy". "Uczę się, bo chcę, żeby pani mnie pochwaliła".

Dobrymi wynikami dziecko pragnie dorosłym zrobić przyjemność, bo cieszy je ich zadowolenie. Jeżeli to naturalne dążenie spotyka się z obojętnością, znika ważny mechanizm pobudzający do uczenia się. Dzieje się to wówczas, gdy rodzice nie interesują się nauką dziecka i nie ma ono z kim przeżywać szkolnych sukcesów, a także oczywiście wtedy, kiedy rodzice w ogóle nie troszczą się o dziecko i nie okazują mu uczucia.

Ważnym motywem uczenia się jest też poczucie odpowiedzialności: "Uczę się, bo to jest mój obowiązek". W młodszym wieku szkolnym taka postawa zaczyna dopiero się kształtować i tylko w niewielkim zakresie przejmuje funkcje regulacji uczenia się.

Brak zainteresowania treścią uczenia się i obronna postawa wobec nauki, brak innych motywów towarzyszących uczeniu, związanych z potrzebą aprobaty i poczuciem obowiązku, ograniczają niezbędną w uczeniu się aktywność umysłową. Działa tu zasada błędnego koła. Jeżeli ten ciąg nie zostanie przerwany, dochodzi do zakłóceń w nauce.

Jak się uczyć, żeby efekty były najlepsze?

Uczenie się jest podstawą rozwoju człowieka, uczymy się od pierwszych chwil naszego istnienia, aż do śmierci. Na każdym etapie rozwoju uczymy się w różny sposób i w różnym tempie zależnie od sprawności naszego mózgu. Praca umysłowa, nauka, prowadzona za pomocą określonej z góry metody, określonego planu, daje lepsze rezultaty, niż nauka bez żadnej metody i bez żadnego planu.

Zadbaj o wszystko, na co masz wpływ:

- Zorganizuj przestrzeń wokół siebie w przyjazny dla Ciebie sposób.

- Wywietrz pokój, nawilż powietrze oraz zadbaj o jego właściwą temperaturę.

- Siedź na wygodnym krześle o odpowiednim kształcie i wysokości; pozycja leżąca jest zdecydowanie niewskazana - sprzyja senności. Efektywnej nauce potrzebne jest odpowiednie napięcie mięśniowe, prosty kręgosłup ułatwia prawidłowe oddychanie i dotlenianie mózgu.

- Postaraj się o właściwe, czyli nie rozpraszające uwagi natężenie dźwięków - dla jednych jest to cicha muzyka, dla innych cisza.

Źródło: edulandia.pl

ostatnia zmiana: 2011-03-09