aplikacja Matura google play app store
poleca:
dla maturzysty
uczelnie
licencjackie
inżynierskie
jednolite
co studiować?
studentnews
edubaza
dla ósmoklasisty
dla maturzysty

Kierunki
wg matury

Przedmioty
maturalne

Testy
maturalne

Zadania
wskazówki

Arkusze
maturalne

Matura
terminy

Matura
2025

Kursy dla
maturzysty

Pomysły
na studia

Zawody
po studiach

Kursy
językowe

Szkoły
policealne
ARKUSZE:

polski

matematyka

angielski

biologia

chemia

fizyka

geografia

historia

informatyka

WOS

francuski

hiszpański

niemiecki

rosyjski

włoski

filozofia

historia sztuki

historia muzyki

łaciński
Matura - arkusze maturalne pytania i odpowiedzi

Chemia, matura próbna 2021 - poziom rozszerzony - pytania i odpowiedzi

Przedmiot: Chemia
przejdź do: Matura z chemii przejdź do: Testy z chemii online przejdź do: Zadania z chemii ze wskazówkami
Termin: matura 2021 próbna
Poziom: rozszerzony

DATA: 12 marca 2021
GODZINA ROZPOCZĘCIA: 9:00
CZAS PRACY: 180 minut
LICZBA PUNKTÓW DO UZYSKANIA: 60
Formuła od 2015 "nowa matura"

dostępne także:
• w formie testu
• w aplikacji Matura - testy i zadania

» Galeria

Lista zadań

Odpowiedzi do tej matury możesz sprawdzić również rozwiązując test w dostępnej już aplikacji Matura - testy i zadania, w której jest także, np. odmierzanie czasu, dodawanie do powtórek, zapamiętywanie postępu i wyników czy notatnik :)

aplikacja_nazwa_h110.png google_play_h56.png app_store_h56.png

Dziękujemy developerom z firmy Geeknauts, którzy stworzyli tę aplikację

Zadanie 1. (0–2)
Konfigurację elektronową dwudodatniego kationu pierwiastka X przedstawia zapis: [Ar]3d10.
Zadanie 1.1.
Uzupełnij poniższą tabelę. Podaj symbol chemiczny pierwiastka X, numer grupy oraz symbol bloku konfiguracyjnego, do którego należy ten pierwiastek.

Symbol pierwiastka

Numer grupy

Symbol bloku




Zadanie 1.2.
Uzupełnij poniższy schemat. Przedstaw pełną konfigurację elektronową atomu (w stanie podstawowym) pierwiastka X. Zastosuj schemat klatkowy. W zapisie uwzględnij numery powłok i symbole podpowłok.

 .........................

Informacja do zadań 2.–4.

Pierwsza energia jonizacji (Ej1) to minimalna energia potrzebna do oderwania pierwszego elektronu od obojętnego atomu. Każda następna energia jonizacji (Ej2, Ej3 itd.) to energia potrzebna do oderwania kolejnego elektronu od coraz bardziej dodatnio naładowanej drobiny. Wartości energii jonizacji zmieniają się okresowo w miarę wzrostu liczby atomowej. 

W tabeli podano wartość pierwszej energii jonizacji dla atomu wodoru i wartości kilku wybranych energii jonizacji dla atomów kolejnych pierwiastków pierwszej grupy układu okresowego.

Nazwa pierwiastka

Energia jonizacji, 106 · J · mol–1

pierwsza

druga

trzecia

czwarta

piąta

wodór

1,31

-

-

-

-

lit

0,52

7,30

11,81

-

-

sód

0,49

4,56

6,91

9,54

13,35

potas

0,42

3,05

4,41

5,88

7,98

rubid

0,40

2,63

3,90

5,08

6,85



Na podstawie: A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2004.
Zadanie 2. (0–1)
Wyjaśnij, dlaczego wartość pierwszej energii jonizacji atomu wodoru jest dużo większa niż wartość pierwszej energii jonizacji atomów kolejnych pierwiastków pierwszej grupy.
.........................
.........................

Informacja do zadań 2.–4.

Pierwsza energia jonizacji (Ej1) to minimalna energia potrzebna do oderwania pierwszego elektronu od obojętnego atomu. Każda następna energia jonizacji (Ej2, Ej3 itd.) to energia potrzebna do oderwania kolejnego elektronu od coraz bardziej dodatnio naładowanej drobiny. Wartości energii jonizacji zmieniają się okresowo w miarę wzrostu liczby atomowej. 

W tabeli podano wartość pierwszej energii jonizacji dla atomu wodoru i wartości kilku wybranych energii jonizacji dla atomów kolejnych pierwiastków pierwszej grupy układu okresowego.

Nazwa pierwiastka

Energia jonizacji, 106 · J · mol–1

pierwsza

druga

trzecia

czwarta

piąta

wodór

1,31

-

-

-

-

lit

0,52

7,30

11,81

-

-

sód

0,49

4,56

6,91

9,54

13,35

potas

0,42

3,05

4,41

5,88

7,98

rubid

0,40

2,63

3,90

5,08

6,85



Na podstawie: A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2004.
Zadanie 3. (0–1)
Uzupełnij poniższe zdania.
Pierwsza energia jonizacji litowca jest niż druga energia jonizacji, ponieważ:
• oderwać elektron od jonu naładowanego dodatnio niż od obojętnego atomu
oraz

• przyciąganie przez jądro elektronu z przedostatniej powłoki jest niż przyciąganie elektronu z powłoki ostatniej.

Informacja do zadań 2.–4.

Pierwsza energia jonizacji (Ej1) to minimalna energia potrzebna do oderwania pierwszego elektronu od obojętnego atomu. Każda następna energia jonizacji (Ej2, Ej3 itd.) to energia potrzebna do oderwania kolejnego elektronu od coraz bardziej dodatnio naładowanej drobiny. Wartości energii jonizacji zmieniają się okresowo w miarę wzrostu liczby atomowej. 

W tabeli podano wartość pierwszej energii jonizacji dla atomu wodoru i wartości kilku wybranych energii jonizacji dla atomów kolejnych pierwiastków pierwszej grupy układu okresowego.

Nazwa pierwiastka

Energia jonizacji, 106 · J · mol–1

pierwsza

druga

trzecia

czwarta

piąta

wodór

1,31

-

-

-

-

lit

0,52

7,30

11,81

-

-

sód

0,49

4,56

6,91

9,54

13,35

potas

0,42

3,05

4,41

5,88

7,98

rubid

0,40

2,63

3,90

5,08

6,85



Na podstawie: A. Bielański, Podstawy chemii nieorganicznej, Warszawa 2004.
Zadanie 4. (0–1)
Oceń, czy podane poniżej informacje są prawdziwe.
1. W grupie pierwiastków: lit, sód i rubid, obserwujemy, że im mniejsza elektroujemność, tym większa jest wartość pierwszej energii jonizacji.
2. W grupie pierwiastków: sód, potas i rubid, obserwujemy, że im większy promień atomu, tym mniejsza jest wartość pierwszej energii jonizacji.
3. Wartości czwartej i piątej energii jonizacji potasu dotyczą elektronów należących do różnych powłok.
Zadanie 5. (0–2)
Sacharoza dobrze rozpuszcza się w wodzie, a jej rozpuszczalność w dużym stopniu zależy od temperatury.
Przygotowano nasycony wodny roztwór sacharozy w temperaturze 80°C. Następnie ochłodzono go do temperatury 20°C i stwierdzono, że wykrystalizowało 1590 g sacharozy, a roztwór, który pozostał po krystalizacji, miał masę 3040 g.

Oblicz rozpuszczalność sacharozy (w gramach na 100 gramów wody) w temperaturze 80°C, jeśli w temperaturze 20°C jest ona równa 204 g na 100 g wody.
Na podstawie: W. Mizerski , Małe tablice chemiczne, Warszawa 1997.

Zadanie 6. (0–1)
Uzupełnij poniższe zdania.
Działanie katalizatora prowadzi do energii aktywacji katalizowanej reakcji.
Obecność katalizatora na wydajność procesu.
Katalizatory , z jaką układ osiąga stan równowagi.
Zadanie 7. (0–1)
Poniżej przedstawiono równanie reakcji syntezy amoniaku.
Uzupełnij poniższe zdania.
Wzrost temperatury w układzie reakcyjnym poskutkuje wydajności syntezy amoniaku.
Dodanie do reaktora większej ilości wodoru przyczyni się do ilości amoniaku w mieszaninie poreakcyjnej.
Obniżenie ciśnienia w układzie reakcyjnym poskutkuje wydajności syntezy amoniaku.
Zadanie 8. (0–2)
Siarczan(VI) sodu tworzy hydraty o różnym składzie. Próbkę jednego z hydratów tej soli, o masie 8,050 g, rozpuszczono w wodzie i otrzymano 100,0 cm3 roztworu, po czym dodano do niego 50,0 cm3 roztworu azotanu(V) baru o stężeniu 0,600 mol·dm–3. Wytrącony osad siarczanu(VI) baru po odsączeniu i wysuszeniu miał masę 5,825 g.

Ustal wzór hydratu siarczanu(VI) sodu użytego w opisanym doświadczeniu. Przyjmij, że opisane przemiany przebiegły z wydajnością równą 100%, a masy molowe są równe:


Zadanie 9. (0–1)
Do dwóch zlewek zawierających jednakowe objętości wody o temperaturze t = 20 °C dodano:
• do zlewki I – próbkę metalicznego magnezu
• do zlewki II – próbkę metalicznego wapnia.
Tylko w jednej zlewce zaobserwowano objawy reakcji chemicznej.

Podaj w formie jonowej równanie reakcji zachodzącej podczas opisanego doświadczenia. Wyjaśnij przyczynę różnej aktywności chemicznej badanych metali.

Równanie reakcji: .........................
Wyjaśnienie:
.........................
.........................

Informacja do zadań 10.–11.

Przygotowano wodne roztwory czterech soli: azotanu(V) sodu, fluorku sodu, chlorku amonu i azotanu(III) amonu, o takim samym stężeniu molowym równym 0,1 mol·dm–3.
Zadanie 10. (0–1)
Podaj wzory sumaryczne tych soli w kolejności wzrastającego pH ich wodnych roztworów.

najniższe pH ......................... najwyższe pH

Informacja do zadań 10.–11.

Przygotowano wodne roztwory czterech soli: azotanu(V) sodu, fluorku sodu, chlorku amonu i azotanu(III) amonu, o takim samym stężeniu molowym równym 0,1 mol·dm–3.
Zadanie 11. (0–2)
Zadanie 11.1.
Podaj w formie jonowej skróconej równanie reakcji zachodzącej w roztworze chlorku amonu.
.........................
Zadanie 11.2.
Określ, jaką funkcję (kwasu czy zasady Brønsteda) pełni woda w reakcji zachodzącej w roztworze fluorku sodu.
.........................
Zadanie 12. (0–2)
Odmierzono 10,0 cm3 kwasu solnego o stężeniu c = 10,0% masowych i gęstości d = 1,05 g · cm–3, a następnie rozcieńczono ten kwas wodą destylowaną do objętości 750 cm3.

Na podstawie: J. Sawicka, A. Janich-Kilian, W. Cejner-Mania, G. Urbańczyk, Tablice chemiczne, Gdańsk 2015.

Oblicz pH otrzymanego roztworu. Wynik końcowy zaokrąglij do pierwszego miejsca po przecinku.

Zadanie 13. (0–2)
Poniższy wykres przedstawia zależność rozpuszczalności molowej – czyli stężenia molowego substancji w jej roztworze nasyconym – wodorotlenku glinu od pH roztworu wodnego w temperaturze 25°C. W tym ujęciu rozpuszczalność związku uwzględniła powstawanie rozpuszczalnych produktów reakcji, jakim ten związek ulega w zależności od pH roztworu.
Na podstawie: G. Charlot, Analiza nieorganiczna jakościowa, Warszawa 1976.

Podaj, jaka właściwość chemiczna wodorotlenku glinu decyduje o zmianach rozpuszczalności tego związku przedstawionych na wykresie. Podaj w formie jonowej skróconej równania reakcji potwierdzające charakter chemiczny wodorotlenku glinu.

Charakter chemiczny: .........................
Równania reakcji:
.........................
.........................
Zadanie 14. (0–1)
W trzech ponumerowanych probówkach znajdowały się bezbarwne wodne roztwory: azotanu(V) srebra(I), chlorku glinu i wodorotlenku potasu. Roztwory mieszano ze sobą, a obserwacje z przeprowadzonych doświadczeń przedstawiono w poniższej tabeli.


Numer probówki

1

2

3

Numer probówki

1

—

biały galaretowaty osad

biały ciemniejący osad

2

biały galaretowaty osad

—

brunatny osad

3

biały ciemniejący osad

brunatny osad

—


Podaj w tabeli wzory substancji, których roztwory znajdowały się w probówkach 1–3.

Numer probówki

1

2

3




Zadanie 15. (0–2)
Węglan sodu to jeden z najważniejszych produktów nieorganicznego przemysłu chemicznego. Jest otrzymywany metodą amoniakalną, w której surowcami są amoniak, chlorek sodu oraz węglan wapnia. Proces składa się z wielu etapów. Jednym z produktów ubocznych okazuje się chlorek amonu, z którego, w wyniku działania wodorotlenkiem wapnia, odzyskiwany jest amoniak. Ostateczny produkt (węglan sodu) powstaje w wyniku ogrzewania wodorowęglanu sodu w procesie zwanym kalcynacją.

Podaj w formie cząsteczkowej równanie reakcji odzyskiwania amoniaku z chlorku amonu (równanie 1.) oraz równanie reakcji kalcynacji wodorowęglanu sodu (równanie 2.).
Równanie 1.: .........................
Równanie 2.: .........................
Zadanie 16. (0–5)
Masz do dyspozycji: srebrzystoszarą płytkę ze srebra i czerwonoróżową płytkę miedzianą oraz wodne roztwory azotanu(V) srebra(I) i azotanu(V) miedzi(II).
Zadanie 16.1.
Zaprojektuj doświadczenie, podczas którego można zaobserwować zmiany świadczące o przebiegu reakcji chemicznej. Uzupełnij schemat doświadczenia – wybierz po jednym odczynniku w zestawach I i II oraz opisz zmiany zaobserwowane podczas przeprowadzonego doświadczenia.

Schemat doświadczenia:


Zestaw I: .....
Zestaw II: .....

Zmiana wyglądu płytki

Zmiana wyglądu roztworu



Zadanie 16.2.
Uzupełnij poniższe zdania.
Przebieg doświadczenia potwierdził, że miedź jest
oraz że silniejsze właściwości utleniające mają kationy
Potencjał E° półogniwa Cu|Cu2+ jest
Zadanie 16.3.
Rozstrzygnij, czy podczas przeprowadzonego doświadczenia sumaryczne stężenie molowe kationów oraz sumaryczne stężenie molowe anionów się zmieniły (wzrosły albo zmalały), czy też nie uległy zmianie. Uzupełnij poniższe zdania i uzasadnij odpowiedź.

Stężenie molowe kationów w roztworze (wzrosło / zmalało / nie uległo zmianie).
Uzasadnienie:
.........................
.........................

Stężenie molowe anionów w roztworze (wzrosło / zmalało / nie uległo zmianie).
Uzasadnienie:
.........................
.........................

Informacja do zadań 17.–18.

Tlenek manganu(IV) w reakcjach utleniania-redukcji może pełnić funkcję reduktora lub utleniacza.
Zadanie 17. (0–2)
W reakcjach tlenku manganu(IV) z kwasami powstają sole manganu(II).

Podaj wzory wszystkich produktów reakcji tlenku manganu(IV):

• z kwasem solnym
.........................
• z kwasem siarkowym(VI).
.........................

Informacja do zadań 17.–18.

Tlenek manganu(IV) w reakcjach utleniania-redukcji może pełnić funkcję reduktora lub utleniacza.
Zadanie 18. (0–2)
Tlenek manganu(IV) reaguje z tlenem w środowisku zasadowym. W reakcji powstają sole manganu(VI).

Podaj w formie jonowej z uwzględnieniem liczby oddawanych lub pobieranych elektronów (zapis jonowo-elektronowy) równania procesów redukcji i utleniania zachodzących podczas reakcji tlenku manganu(IV) z tlenem w środowisku zasadowym (NaOH). Podaj w formie cząsteczkowej sumaryczne równanie zachodzącej reakcji.

Równanie procesu redukcji:
.........................
Równanie procesu utlenienia:
.........................
Sumaryczne równanie reakcji:
.........................
Zadanie 19. (0–3)
Zawartość jonów dichromianowych(VI) w wodnym roztworze można określić dzięki zastosowaniu metody pośredniej. W pierwszym etapie dodaje się roztwór jodku potasu i kwas siarkowy(VI). Zachodzi wtedy reakcja opisana równaniem:

W drugim etapie do otrzymanej mieszaniny dodaje się roztwór tiosiarczanu sodu i wtedy jony 19_3.png reagują z jodem:

Na podstawie: D.A. Skoog, D.M. West, F.J. Holler, S.R. Crouch, Podstawy chemii analitycznej, Warszawa 2007.
Zadanie 19.1.
Rozstrzygnij, czy jony dichromianowe(VI) w etapie pierwszym oraz jod w etapie drugim pełnią taką samą funkcję (utleniacza albo reduktora). Odpowiedź uzasadnij.

Rozstrzygnięcie: .........................
Uzasadnienie:
.........................
.........................
Zadanie 19.2.
Aby określić zawartość jonów dichromianowych(VI) w próbce, przeprowadzono opisane reakcje. W reakcji z jodem wzięło udział 20,4 cm3 wodnego roztworu tiosiarczanu sodu o stężeniu 0,10 mol·dm3.

Oblicz, ile gramów dichromianu(VI) potasu zawierała badana próbka. Przyjmij, że opisane przemiany przebiegły z wydajnością równą 100% oraz że masa molowa dichromianu(VI) potasu

Zadanie 20. (0–2)
Poniżej przedstawiono wartości energii wiązań chemicznych pomiędzy atomami węgla oraz długości tych wiązań w cząsteczkach etanu, etenu i etynu.

Cząsteczka

Energia wiązania, kJ · mol–1

Długość wiązania, pm

etan

376

154

eten

611

133

etyn

835

120


Na podstawie: J. McMurry, Chemia organiczna, Warszawa 2003.


Uzupełnij poniższe zdania. Wybierz jedną odpowiedź spośród podanych w każdym nawiasie.

1. W cząsteczce etenu orbitalom walencyjnym atomów węgla przypisuje się hybrydyzację (sp3 / sp2). Podwójne wiązanie węgiel – węgiel w cząsteczce etenu powstaje w wyniku uwspólnienia (dwóch / czterech) elektronów. 

2. Cząsteczki etynu są (liniowe / trygonalne). 

3. Wraz ze wzrostem długości wiązania (rośnie / maleje) wartość energii niezbędnej do rozerwania wiązania.

Zadanie 21. (0–1)
Jednym z produktów reakcji etanu z chlorem oraz produktem reakcji etenu z chlorowodorem jest ten sam związek organiczny.

Narysuj wzór elektronowy opisanego związku. Zaznacz kreskami wszystkie wspólne i wolne pary elektronowe.
Zadanie 22. (0–2)
Do całkowitego spalenia próbki zawierającej 8,43·1022 cząsteczek pewnego węglowodoru zużyto 15,68 dm3 tlenu odmierzonego w warunkach normalnych. W reakcji wydzieliło się 18,48 g tlenku węgla(IV).

Ustal na podstawie obliczeń wzór sumaryczny tego węglowodoru.


Wzór sumaryczny: .........................

Informacja do zadań 23.–25.

W cząsteczce benzenu wszystkie atomy węgla są równocenne, natomiast w cząsteczkach pochodnych benzenu, w których jeden atom wodoru został zastąpiony innym podstawnikiem, następuje zróżnicowanie właściwości chemicznych atomów węgla tworzących pierścień. To zróżnicowanie uwidacznia się m.in. w przebiegu reakcji nitrowania. W poniższej tabeli przedstawiono, z jaką wydajnością powstają izomeryczne produkty nitrowania dwóch monopochodnych benzenu: nitrobenzenu i fenolu.

Wzór monopochodnej benzenu

Produkt podstawienia w pozycję

2-

3-

4-

1.png

7%

91%

2%

2.png

50%

0%

50%



Rodzaj podstawnika już przyłączonego do pierścienia wpływa także na reaktywność tego pierścienia. Poniższe zestawienie ilustruje wpływ podstawnika na względną szybkość reakcji nitrowania.

Wzór substratu reakcji nitrowania

3.png

4.png

5.png

6.png

Względna szybkość reakcji

103

1

310-2

610-8


Na podstawie: J. McMurry, Chemia organiczna, Warszawa 2000.
Zadanie 23. (0–1)
Podaj równanie reakcji nitrowania mononitrobenzenu prowadzącej do powstania głównego produktu organicznego oraz określ mechanizm (elektrofilowy, nukleofilowy, rodnikowy) tej reakcji. Zastosuj wzory półstrukturalne (grupowe) lub uproszczone związków organicznych.

Równanie reakcji: .........................
Mechanizm: .........................

Informacja do zadań 23.–25.

W cząsteczce benzenu wszystkie atomy węgla są równocenne, natomiast w cząsteczkach pochodnych benzenu, w których jeden atom wodoru został zastąpiony innym podstawnikiem, następuje zróżnicowanie właściwości chemicznych atomów węgla tworzących pierścień. To zróżnicowanie uwidacznia się m.in. w przebiegu reakcji nitrowania. W poniższej tabeli przedstawiono, z jaką wydajnością powstają izomeryczne produkty nitrowania dwóch monopochodnych benzenu: nitrobenzenu i fenolu.

Wzór monopochodnej benzenu

Produkt podstawienia w pozycję

2-

3-

4-

1.png

7%

91%

2%

2.png

50%

0%

50%



Rodzaj podstawnika już przyłączonego do pierścienia wpływa także na reaktywność tego pierścienia. Poniższe zestawienie ilustruje wpływ podstawnika na względną szybkość reakcji nitrowania.

Wzór substratu reakcji nitrowania

3.png

4.png

5.png

6.png

Względna szybkość reakcji

103

1

310-2

610-8


Na podstawie: J. McMurry, Chemia organiczna, Warszawa 2000.
Zadanie 24. (0–1)
Podaj wzory półstrukturalne (grupowe) lub uproszczone izomerycznych produktów mononitrowania fenolu.

Wzory produktów mononitrowania fenolu:

Informacja do zadań 23.–25.

W cząsteczce benzenu wszystkie atomy węgla są równocenne, natomiast w cząsteczkach pochodnych benzenu, w których jeden atom wodoru został zastąpiony innym podstawnikiem, następuje zróżnicowanie właściwości chemicznych atomów węgla tworzących pierścień. To zróżnicowanie uwidacznia się m.in. w przebiegu reakcji nitrowania. W poniższej tabeli przedstawiono, z jaką wydajnością powstają izomeryczne produkty nitrowania dwóch monopochodnych benzenu: nitrobenzenu i fenolu.

Wzór monopochodnej benzenu

Produkt podstawienia w pozycję

2-

3-

4-

1.png

7%

91%

2%

2.png

50%

0%

50%



Rodzaj podstawnika już przyłączonego do pierścienia wpływa także na reaktywność tego pierścienia. Poniższe zestawienie ilustruje wpływ podstawnika na względną szybkość reakcji nitrowania.

Wzór substratu reakcji nitrowania

3.png

4.png

5.png

6.png

Względna szybkość reakcji

103

1

310-2

610-8


Na podstawie: J. McMurry, Chemia organiczna, Warszawa 2000.
Zadanie 25. (0–1)
Oceń, czy podane poniżej informacje są prawdziwe.
1. Atom chloru jest podstawnikiem aktywującym pierścień aromatyczny w reakcji nitrowania.
2. Szybkość reakcji nitrowania fenolu jest tysiąc razy większa od szybkości reakcji nitrowania benzenu.
3. W reakcji nitrowania najbardziej reaktywny spośród wymienionych związków jest nitrobenzen.

Informacja do zadań 26.–27.

Poniżej przedstawiono ciąg przemian chemicznych, w których biorą udział związki organiczne, umownie oznaczone literami A, B, C i D, a produktem ostatecznym jest 2-bromopropan. Związek B jest izomerem, w którym atom chloru jest przyłączony do atomu węgla o niższej rzędowości.

Zadanie 26. (0–2)
Podaj równania reakcji oznaczonych numerami 1 i 3. Zastosuj wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych.

Reakcja 1.: .........................
Reakcja 3.: .........................

Informacja do zadań 26.–27.

Poniżej przedstawiono ciąg przemian chemicznych, w których biorą udział związki organiczne, umownie oznaczone literami A, B, C i D, a produktem ostatecznym jest 2-bromopropan. Związek B jest izomerem, w którym atom chloru jest przyłączony do atomu węgla o niższej rzędowości.

Zadanie 27. (0–1)
Określ typ reakcji 2.
Określ mechanizam reakcji 2.

Informacja do zadań 28.–29.

Mieszaninę 1 zawierającą trzy izomeryczne alkohole A, B i C o wzorze sumarycznym C4H10O poddano łagodnemu utlenianiu za pomocą tlenku miedzi(II). Następnie otrzymaną mieszaninę 2 utleniono tlenem z powietrza. W wyniku opisanych przemian otrzymano mieszaninę 3, która zawierała trzy różne związki organiczne:
– alkohol B;
– produkt dwóch kolejnych przemian, którym uległ alkohol C;
– produkt jednej przemiany alkoholu A.
Zadanie 28. (0–1)
Określ rzędowość każdego z alkoholi i podaj litery, którymi je oznaczono.
Rzędowość I
Alkohol
Rzędowość II
Alkohol
Rzędowość III
Alkohol

Informacja do zadań 28.–29.

Mieszaninę 1 zawierającą trzy izomeryczne alkohole A, B i C o wzorze sumarycznym C4H10O poddano łagodnemu utlenianiu za pomocą tlenku miedzi(II). Następnie otrzymaną mieszaninę 2 utleniono tlenem z powietrza. W wyniku opisanych przemian otrzymano mieszaninę 3, która zawierała trzy różne związki organiczne:
– alkohol B;
– produkt dwóch kolejnych przemian, którym uległ alkohol C;
– produkt jednej przemiany alkoholu A.
Zadanie 29. (0–2)
Produkt przemian alkoholu C nie zawiera w swojej cząsteczce III-rzędowych atomów węgla.

Podaj wzory półstrukturalne (grupowe) trzech związków organicznych wchodzących w skład mieszaniny 3.
.........................
Zadanie 30. (0–1)
Aldehydy i ketony o małych masach cząsteczkowych, np. metanal i propanon, są rozpuszczalne w wodzie. W miarę wzrostu masy cząsteczkowej rozpuszczalność aldehydów i ketonów w wodzie maleje.
 
Podaj, co jest przyczyną dobrej rozpuszczalności metanalu i propanonu w wodzie, oraz opisz przyczynę zmniejszania się rozpuszczalności aldehydów i ketonów w wodzie wraz ze wzrostem masy cząsteczkowej tych związków. Odnieś się do budowy cząsteczek związków karbonylowych.

Dobra rozpuszczalność metanalu i propanonu w wodzie wynika z ......................... .
Wraz ze wzrostem masy cząsteczkowej aldehydów i ketonów rozpuszczalność tych związków w wodzie zmniejsza się, ponieważ ......................... .
Zadanie 31. (0–2)
Reakcja aldolowa, przebiegająca w środowisku rozcieńczonej zasady, prowadzi do połączenia dwóch cząsteczek aldehydu lub ketonu i utworzenia wiązania między atomem węgla α jednej cząsteczki i karbonylowym atomem węgla drugiej cząsteczki. Produktem jest β-hydroksyaldehyd (aldol) lub β-hydroksyketon. Reakcji ulegają wszystkie aldehydy i ketony zawierające atomy wodoru α, czyli atom wodoru zlokalizowany przy atomie węgla połączonym z grupą aldehydową lub ketonową.

Jeśli etanal zostanie poddany działaniu zasady, takiej jak etanolan sodu lub wodorotlenek sodu, wówczas zachodzi szybka, odwracalna reakcja:


Na podstawie: J. McMurry, Chemia organiczna, Warszawa 2003.
Zadanie 31.1.
Podaj nazwę systematyczną produktu reakcji aldolowej etanalu.
.........................
Zadanie 31.2.
Podaj równanie reakcji aldolowej propanalu. Zastosuj wzory półstrukturalne (grupowe) związków organicznych.
.........................
Zadanie 32. (0–2)
Celem doświadczenia przedstawionego na poniższym schemacie było potwierdzenie właściwości redukujących kwasu metanowego.

Zadanie 32.1.
Spośród poniższych obserwacji wybierz wszystkie te zmiany, które można zaobserwować podczas wykonanego doświadczenia.
Zadanie 32.2.
Wyjaśnij na podstawie budowy cząsteczki, dlaczego kwas metanowy wykazuje właściwości redukujące.
.........................
.........................
Zadanie 33. (0–1)
Poniżej przedstawiono wzór związku zawierającego azot.


Zaznacz poprawne dokończenie zdania.

Związek o podanym wzorze jest
Zadanie 34. (0–2)
W temperaturze 25°C do 1 mola kwasu etanowego dodano 1 mol etanolu i uzyskano mieszaninę o objętości V. Do otrzymanej mieszaniny dodano niewielką ilość stężonego kwasu siarkowego(VI). Przebiegła reakcja i w temperaturze 25°C ustalił się stan równowagi, co zilustrowano równaniem:


Stężeniowa stała równowagi tej reakcji w temperaturze 25°C jest równa Kc = 4.

Oblicz wydajność opisanej reakcji estryfikacji w temperaturze 25 °C.


Informacja do zadań 35.–36.

Poniżej przedstawiono, za pomocą trzyliterowych symboli aminokwasów, wzór pewnego tetrapeptydu. 

Ser-Gly-Cys-Ala 

W notacji tej z lewej strony umieszcza się kod aminokwasu, którego reszta zawiera wolną grupę aminową połączoną z atomem węgla α.
Zadanie 35. (0–1)
Rozstrzygnij, czy wolna grupa karboksylowa, która znajduje się w cząsteczce tetrapeptydu i nie wzięła udziału w tworzeniu wiązań peptydowych w tym związku, pochodzi od cząsteczki seryny (Ser). Odpowiedź uzasadnij.

Rozstrzygnięcie: .........................
Uzasadnienie:
.........................
.........................

Informacja do zadań 35.–36.

Poniżej przedstawiono, za pomocą trzyliterowych symboli aminokwasów, wzór pewnego tetrapeptydu. 

Ser-Gly-Cys-Ala 

W notacji tej z lewej strony umieszcza się kod aminokwasu, którego reszta zawiera wolną grupę aminową połączoną z atomem węgla α.
Zadanie 36. (0–1)
W skład opisanego tetrapeptydu wchodzi aminokwas niewykazujący czynności optycznej.

Uzupełnij poniższy schemat tak, aby ilustrował reakcje chemiczne, którym ulega opisany aminokwas. Uwzględnij dominującą formę, w jakiej występuje on w roztworze wodnym o odczynie odpowiadającym punktowi izoelektrycznemu. Zastosuj wzory półstrukturalne (grupowe) reagentów organicznych.

Zadanie 37. (0–1)
Uzupełnij poniższy schemat tak, aby przedstawiał budowę obu enancjomerów cysteiny.


Zadanie 38. (0–1)
Oceń, czy podane poniżej informacje są prawdziwe.
1. Proces fermentacji octowej zachodzi w warunkach beztlenowych.
2. Podczas wyrobu ciasta drożdżowego zachodzi proces fermentacji alkoholowej.
3. Podczas kiszenia kapusty powstaje kwas mlekowy.

    Udostępnij

  • Messenger
  • Messenger
  • whatsapp
  • e-mail
  • Facebook
  • Twitter
  • LinkedIn
  • Wykop
« powrót
Pomysły na studia dla maturzystów - ostatnio dodane artykuły
Pawo na WSB-NLU – klucz do sukcesu zawodowego
Zarządzanie na Akademii WIT to przyszłość w świecie biznesu
Mechatronika na Akademii Śląskiej - świat techniki w zasięgu ręki
Kontroler ruchu lotniczego - specjalność na matematyce stosowanej w PANS
Psychologia: czy to kierunek dla Ciebie? Sprawdź, jakie musisz mieć predyspozycje
Gospodarka turystyczna: biznes i pasja w służbie turystyki
Elektronika i telekomunikacja na Uniwersytecie Morskim w Gdyni
Iberoznawstwo – klucz do kultury hiszpańskojęzycznej i portugalskiej
Studia na kierunku fizyka techniczna na AGH – droga do eksperckiej wiedzy i praktycznych umiejętności w świecie nauki i technologii
Dziennikarstwo i nowe media w Collegium Civitas - nowoczesna edukacja medialna w centrum Warszawy
Artykuł sponsorowany
Jak wyłączyć iPhone’a?
Bezpieczeństwo wewnętrzne na UNS w Łodzi – klucz do stabilności i ochrony publicznej
Grafika na AHE – twórcza podróż w świat nowoczesnych technologii
Fizjoterapia w KWSPZ – profesjonalna ścieżka kariery dla przyszłych specjalistów branży medycznej
Psychologia w Wyższej Szkole Zdrowia w Gdańsku – ścieżka do zawodu zaufania publicznego
Artykuł sponsorowany
32 Lata Doskonałości: Jak UTH Utrzymuje Wysokie Standardy
Logopedia kliniczna z terapią zajęciową - nowa droga do pracy w ochronie zdrowia i oświacie
Mechanika i budowa maszyn w ATA to praktyczne studia inżynierskie z perspektywami na przyszłość
Psychodietetyka w WSAiB – studia łączące psychologię i dietetykę
Logopedia z fonoaudiologią na Uniwersytecie Medycznym w Białymstoku - solidne fundamenty dla przyszłych specjalistów





Rekrutacja na studia wg przedmiotów zdawanych na maturze

Wyszukaj kierunki studiów i uczelnie, w których brany jest pod uwagę tylko 1 przedmiot zdawany na maturze na poziomie podstawowym (często uczelnie dają do wyboru kilka przedmiotów a wybieramy z nich jeden):

Przykłady:

kierunki studiów po maturze z WOS


Poniżej podajemy wybrane linki do kierunki studiów na uczelniach, w których są brane pod uwagę wyniki tylko z dwóch przedmiotów zdawanych na maturze na poziomie podstawowym (często uczelnie dają wyboru więcej przedmiotów a wybieramy z nich dwa):

Przykłady:

kierunki po maturze z polskiego i matematyki
kierunki po maturze z polskiego i angielskiego
kierunki po maturze z polskiego i historii
kierunki po maturze z polskiego i wiedzy o społeczeństwie

kierunki po maturze z matematyki i angielskiego
kierunki po maturze z matematyki i fizyki
kierunki po maturze z matematyki i chemii
kierunki po maturze z matematyki i informatyki

kierunki po maturze z biologii i chemii
kierunki po maturze z biologii i angielskiego
kierunki po maturze z chemii i angielskiego
kierunki po maturze z biologii i geografii
kierunki po maturze z chemii i geografii
Reklama - Wykorzystajmy wspólnie nasz potencjał! • Kontakt • Patronat • Praca dla studentów • f X
Polityka Prywatności