Wskazówka:
Wybrane uwagi poniżej

ROZPRAWKA

Temat

Rozprawka to wypowiedź, w której zdający rozważa zagadnienie podane w poleceniu, przedstawiając argumenty, wspierając je dodatkowymi wyjaśnieniami oraz/lub przykładami. Autor rozprawki „za i przeciw” powinien przedstawić argumenty za i przeciw, odpowiednio sygnalizując przyjęty schemat w tezie wspartej adekwatnymi argumentami i właściwym zakończeniem.

Dobrze napisana rozprawka:
• omawia zagadnienie w sposób przejrzysty i logiczny; wszystkie jej części (wstęp, rozwinięcie, zakończenie) są podporządkowane jednej myśli głównej
• zawiera jasno sformułowaną tezę, odpowiednią do formy rozprawki
• charakteryzuje się stylem formalnym.

Teza

1. Aby teza rozprawki była uznana za zgodną z tematem, wymagane jest odniesienie się do wykonywania przez pracowników obowiązków służbowych w domu oraz zaznaczenie, że w pracy będą rozpatrywane dobre i złe strony takiego rozwiązania (wymaga tego ten typ rozprawki), np. More and more workers do not have to commute to work every day because they are allowed to work from home. This situation has many advantages and disadvantages.
Teza powinna wskazywać na możliwość wykonywania obowiązków służbowych w domu / umożliwianie pracownikom pracy w domu.

2. Stwierdzenie, że coraz więcej osób ma możliwość pracy w domu / wykonuje swoje obowiązki służbowe w domu nie jest tezą.

3. Teza musi zapowiadać oczekiwaną strukturę rozprawki, wskazywać, że prezentowane będą wady i zalety. Na przykład: ...są plusy i minusy takiej decyzji...; ...ma wiele zalet, ale spowoduje też wiele problemów.

4. Jeśli teza jest pytaniem, które nie zapowiada struktury rozprawki, np. Czy to dobry pomysł?, uznaje się ją za odbiegającą od tematu.

5. Fakt, że teza nie zapowiada oczekiwanej struktury rozprawki, jest poważną usterką w zakresie zgodności z tematem. Jeśli teza nie zapowiada oczekiwanej struktury rozprawki ORAZ jest niezgodna z treścią rozwinięcia, jest kwalifikowana na poziom 0 (np. rozprawka za i przeciw z jednostronną tezą oraz dwustronną argumentacją).

6. Użycie zwrotów typu: Moim zdaniem, Według mnie nie wpływa na obniżenie jakości tezy w rozprawce „za i przeciw”, jeśli zdający wskazuje w tezie na wady i zalety danego zjawiska.

7. Rozpatrując zgodność tezy z treścią pracy bierze się pod uwagę jej zgodność z rozwinięciem wypracowania.

8. Jeśli zdający nadaje tytuł rozprawce, nie bierze się go pod uwagę, oceniając pracę.

przykłady:

Teza zgodna z tematem, zapowiada oczekiwaną strukturę rozprawki.

More and more people are allowed to work from home. Such a solution has many advantages but it can also be a problem in many ways.

Teza odbiegająca od tematu (nie zapowiada oczekiwanej struktury rozprawki).

Homeworking is a new idea which is more and more popular. I think it is great to be able to work from home.

Teza niezgodna z tematem.

Work is becoming more and more important in our lives. It can be good or bad.

Teza odbiegająca od tematu.

The issue of doing work at home after work in the office is very popular. It has many advantages and problems.

Brak tezy.

Telecommuting is gaining popularity. Many companies allow workers to do their duties from home.

Elementy tematu

1. Elementami są: wady i zalety umożliwienia osobom zatrudnionym wykonywania pracy w domu.

2. Jeśli argument przedstawiony przez zdającego (wada lub zaleta) jest sprzeczny z tematem, czyli wykonywaniem obowiązków służbowych w domu, zamiast w siedzibie firmy, nie bierze się tego argumentu pod uwagę, oceniając dany element, np. Many people do not manage to finish their work in a workplace and have to spend hours of their private time to do everything what is expected of them.

Jeśli zdający pisze o wadach i zaletach pracy w domu z punktu widzenia osoby prowadzącej firmę, taka argumentacja jest akceptowana, pod warunkiem, że dotyczy wad i zalet pracy w domu. Argumenty dotyczące innych aspektów prowadzenia własnej działalności gospodarczej, np. samodzielne podejmowanie decyzji, problemy ze znalezieniem klientów, są uznawane za fragmenty odbiegające od tematu.

3. Jeśli zdający odnosi się do wykonywania obowiązków poza miejscem pracy, ale nie w domu, np. na wakacjach, taka realizacja tego elementu jest kwalifikowana na poziom niższy.

4. Jeśli zdający konsekwentnie używa niewłaściwego słowa, które jest kluczowe dla pracy (np. housework zamiast homeworking lub employer zamiast employee), ale argumenty pasują do tematu, taka realizacja danej części pracy jest kwalifikowana na poziom niższy.

Podsumowanie: właściwe i adekwatne do tematu zakończenie wypowiedzi

1. Rozpatrując zgodność zakończenia z treścią pracy, bierze się pod uwagę zgodność tej części pracy z rozwinięciem wypracowania.

2. Jeśli w rozwinięciu zdający podaje wady i zalety, a w podsumowaniu pisze, zgodnie z przedstawioną argumentacją, że jest więcej zalet/wad, to takie zakończenie jest akceptowane jako zgodne z treścią i tematem.

Przykłady schematycznego zakończenia rozprawki:
• As mentioned above there are benefits and drawbacks of such a decision.
•As you can see benefits outweigh drawbacks.

Przykład zakończenia luźno związanego z tematem:
• Work is a very important part of our life and we have to treat it seriously.


ARTYKUŁ PUBLICYSTYCZNY

Temat

Zwiedziłeś(-aś) wystawę fotograficzną, która dotyczyła problemu zaśmiecania środowiska naturalnego plastikiem. Napisz artykuł na temat tej wystawy. W swoim artykule opisz zdjęcie z wystawy, które wywarło na Tobie największe wrażenie, i wyraź swoją opinię na temat skuteczności takich wystaw w walce z tym problemem.

W artykule publicystycznym zdający wyraża swoje stanowisko wobec problemu/zjawiska społecznego wskazanego w poleceniu. Celem artykułu jest rzeczowe przedstawienie omawianej kwestii. Artykuł może zawierać elementy opisu, sprawozdania, recenzji, komentarze odautorskie, ocenę faktów, elementy opinii oraz może również podejmować próbę kształtowania opinii czytelników.

Dobrze napisany artykuł:

• ma tytuł przyciągający uwagę czytelnika

• zawiera wstęp, w którym autor stara się zachęcić czytelnika do przeczytania tekstu, np. przywołując fakt lub anegdotę, sygnalizując temat artykułu w formie pytania, używając barwnego języka

• może zawierać pytania zachęcające czytelnika do dalszych rozważań na temat poruszany w tekście.

Wstęp

1. Aby wstęp był uznany za zgodny z tematem, zdający powinien odnieść się do zwiedzonej wystawy lub problemu zaśmiecania środowiska naturalnego plastikiem w sposób zachęcający do dalszej lektury.

2. Zdający nie musi odnosić się we wstępie do zdjęcia, które zrobiło na nim wrażenie oraz skuteczności takich wystaw w walce z problemem zaśmiecenia środowiska plastikiem.

Przykład wstępu zgodnego z tematem i ciekawego:

Every morning I walk past a lake and see discarded plastic bottles floating in it. It’s such a depressing picture. And every time I see these bottles I wonder what could be done to stop people from behaving like that? Is there anything that can stop the approaching disaster?

Przykłady wstępów schematycznych:

• Plastic pollution is a big problem in our world. I’m sure everyone will agree.

• In my article I’ll tell you about an important environment problem.

Elementy tematu

Elementami są:

1) opisanie zdjęcia, które wywarło największe wrażenie

Wymagane jest opisanie jednego konkretnego zdjęcia z wystawy dotyczącej zanieczyszczenia środowiska plastikiem. Reakcja zdającego na opisane zdjęcie z wystawy może stanowić rozwinięcie tego elementu tematu.

Jeśli zdający nie opisuje zdjęcia z wystawy dotyczącej zanieczyszczenia środowiska plastikiem, które mu się podobało / zrobiło na nim wrażenie, taka realizacja jest kwalifikowana na poziom 0.

Akceptowana jest sytuacja, w której zdający opisuje zdjęcie, które wszystkim zwiedzającym najbardziej się podobało / wzbudziło największe zainteresowanie zwiedzających.

Akceptowana jest sytuacja, kiedy uczeń opisuje zdjęcie, które mu się nie podobało, pod warunkiem, że wynika z pracy, że zdjęcie to zrobiło na nim wrażenie.

Jeśli opis zdjęcia nie odnosi się do kluczowego elementu polecenia, jakim jest zanieczyszczenie środowiska plastikiem, taka realizacja tego elementu polecenia jest kwalifikowana na poziom 0.

Jeśli zdający opisuje dwa lub kilka zdjęć z wystawy, jako realizacja pierwszego elementu polecenia jest traktowany opis jednego z nich – tego, które zostało opisane najbardziej szczegółowo / którego opis jest najbardziej pogłębiony, np. There were many photos at the exhibition which showed the dangers of plastic. In one of them there was plastic floating in the ocean, in others many animals which ate plastic trash. I remember a photo which showed a deer with a plastic bottle on its head. (pobieżna realizacja elementu – poziom 0).

Poinformowanie o tematyce wystawy / różnorodności zdjęć na niej prezentowanych lub opis innych zdjęć na wystawie nie jest realizacją tego elementu polecenia, chyba że zdający wyraźnie porównuje wybrane zdjęcie z innymi lub wykorzystuje inne zdjęcia do podkreślenia walorów tego wybranego.

Jeśli z pracy wynika, że opis dotyczy zdjęcia, które nie było eksponowane na wystawie, taka realizacja tego elementu polecenia jest kwalifikowana na poziom niższy.

Jeśli zdający przedstawia opis eksponatu z wystawy innej niż fotograficzna (np. opis obrazu, rzeźby), taka realizacja tego elementu polecenia jest kwalifikowana na poziom 0.

2) wyrażenie opinii na temat skuteczności wystaw (fotograficznych) w walce z problemem zaśmiecenia środowiska naturalnego plastikiem

Wymagane jest wyrażenie opinii o skuteczności takich wystaw. Zdający może wyrazić swoją opinię w różnorodny sposób, np. I think such exhibitions are a great idea; I wish everyone could see an exhibition like that; This exhibition was very useful because it made people more aware of the problem; Art is a great way to show environmental problems.

Jeżeli zdający nie przedstawia swojej opinii na temat skuteczności takich wystaw / tej wystawy, realizacja tego elementu kwalifikowana jest na poziom 0.

Opinia dotycząca skuteczności takich wystaw, może odnosić się także do wystaw artystycznych o innym charakterze niż fotograficzne (np. rzeźby / przedmiotów wykonanych z materiałów wtórnych) lub do skuteczności sztuki jako takiej w walce z problemem zaśmiecania środowiska plastikiem / zanieczyszczenia środowiska naturalnego.

Akceptowana jest sytuacja, w której zdający odnosi się do skuteczności takich wystaw / tej wystawy wyłącznie na przykładzie swojej osoby, pod warunkiem, że realizacja tego elementu zawiera wyrażenie opinii o ich/jej skuteczności.

Jeśli drugi element polecenia jest omówiony w ostatnim akapicie, ta część pracy jest traktowana jako rozwinięcie. Oznacza to, że zdający pominął zakończenie.

Elementy charakterystyczne dla formy

Nie są akceptowane jako tytuł typowe zwroty rozpoczynające listy, np. Dear Readers / Hello / Hi.