Wybrane uwagi:
ROZPRAWKA
Temat
Wiele osób uważa, że tablety lub smartfony powinny być wykorzystywane do nauki podczas zajęć lekcyjnych. Napisz rozprawkę, w której przedstawisz dobre i złe strony tego pomysłu.
Rozprawka to wypowiedź, w której zdający rozważa zagadnienie podane w poleceniu,
przedstawiając argumenty, wspierając je dodatkowymi wyjaśnieniami oraz/lub przykładami.
Autor rozprawki „za i przeciw” powinien przedstawić argumenty za i przeciw, odpowiednio
sygnalizując przyjęty schemat w tezie wspartej adekwatnymi argumentami i właściwym
zakończeniem.
Dobrze napisana rozprawka:
• omawia zagadnienie w sposób przejrzysty i logiczny; wszystkie jej części (wstęp, rozwinięcie, zakończenie) są podporządkowane jednej myśli głównej
• zawiera jasno sformułowaną tezę, odpowiednią do formy rozprawki
• charakteryzuje się stylem formalnym.
Teza
1. Aby teza rozprawki była uznana za zgodną z tematem, wymagane jest odniesienie się do
formułowanego przez wiele osób twierdzenia, że tablety lub smartfony powinny być
wykorzystywane do nauki podczas zajęć lekcyjnych, oraz zaznaczenie, że w pracy będą
rozpatrywane pozytywne i negatywne strony tego pomysłu (wymaga tego ten typ
rozprawki), np. Wiele osób jest zdania, że tablety czy smartfony powinny być
wykorzystywane do nauki podczas zajęć lekcyjnych. Jednak używanie ich w procesie
nauczania ma nie tylko zalety, ale również wady.
2. Opisanie problemu, który jest tematem rozprawki, np. stwierdzenie, że tablety lub
smartfony są wykorzystywane do nauki podczas zajęć lekcyjnych, nie jest tezą.
3. Teza musi zapowiadać oczekiwaną strukturę rozprawki, wskazywać, że prezentowane
będą wady i zalety. Na przykład: Wiele osób uważa, że używanie tabletów do nauki
podczas zajęć lekcyjnych będzie miało na pewno wiele zalet, ale spowoduje też wiele
problemów.
4. Jeśli teza jest pytaniem, które nie zapowiada struktury rozprawki, np. Czy to dobry
pomysł?, uznaje się ją za odbiegającą od tematu.
5. Fakt, że teza nie zapowiada oczekiwanej struktury rozprawki, jest poważną usterką
w zakresie zgodności z tematem. Jeśli teza nie zapowiada oczekiwanej struktury
rozprawki ORAZ jest niezgodna z treścią rozwinięcia, jest kwalifikowana na poziom 0
(np. rozprawka „za i przeciw” z jednostronną tezą oraz dwustronną argumentacją).
6. Użycie zwrotów typu: Moim zdaniem, Według mnie nie wpływa na obniżenie jakości tezy
w rozprawce „za i przeciw”, jeśli zdający wskazuje w tezie na wady i zalety danego
zjawiska.
7. Rozpatrując zgodność tezy z treścią pracy bierze się pod uwagę jej zgodność
z rozwinięciem wypracowania.
8. Jeżeli zdający nadaje tytuł rozprawce, nie bierze się go pod uwagę, oceniając pracę.
Przykłady:
Teza zgodna z tematem, zapowiada oczekiwaną strukturę rozprawki.
Viele Menschen behaupten, Tablets oder Smartphones
sollten im Schulunterricht zum Lernen genutzt werden. Das
hat sowohl positive als auch negative Seiten.
Teza zgodna z tematem, zapowiada oczekiwaną strukturę rozprawki.
Viele Leute sind der Meinung, dass Schüler ihre
Smartphones oder Tablets im Unterricht zum Lernen
benutzen sollten. Das hat sicher viele Vorteile, aber mit
Nachteilen muss auch gerechnet werden.
Teza niezgodna z tematem.
Es ist sehr günstig, Tablets oder Smartphones im Unterricht
zu haben.
Teza niepoprawna (teza jednostronna).
Der Einsatz von Tablets und Smartphones im Unterricht
kann positive Folgen haben.
Teza odbiegająca od tematu (nie zapowiada oczekiwanej struktury rozprawki).
Man möchte den Schülern erlauben, Smartphones und
Tablets im Unterricht zum Lernen zu benutzen. Das ist eine
gute Idee.
Brak tezy.
Zurzeit gibt es Versuche, Smartphones und Tablets in den
Unterrichtsprozess einzuführen.
Brak tezy.
Tablets und Smartphones sind für die Jugend von heute
sehr wichtig. Sie können sich das Leben ohne diese Geräte
nicht vorstellen.
Teza odbiegająca od tematu (nie zapowiada oczekiwanej struktury rozprawki).
Ist es gut oder schlecht, dass Schüler ihre Smartphones und
Tablets im Unterricht zum Lernen benutzen?
Podsumowanie: właściwe i adekwatne do tematu zakończenie wypowiedzi
1. Rozpatrując zgodność zakończenia z treścią pracy, bierze się pod uwagę zgodność tej
części pracy z rozwinięciem wypracowania.
2. Jeśli w rozwinięciu zdający podaje pozytywne i negatywne strony, a w podsumowaniu
pisze, zgodnie z przedstawioną argumentacją, że jest więcej pozytywnych stron /
negatywnych stron, takie zakończenie jest akceptowane jako zgodne z treścią i tematem.
Przykłady schematycznego zakończenia rozprawki:
Einerseits bereichern Tablets und Smartphones den Unterricht, andererseits wird es verschiedene Probleme dabei geben.
Alles in allem gibt es sowohl Vorteile als auch Nachteile bei der Benutzung von Smartphones und Tablets im Unterricht zum Lernen.
Przykłady zakończenia luźno związanego z tematem
Zusammenfassend kann man sagen, dass alle Schüler Smartphones und Tablets brauchen. Sie können dann besser lernen.
Ich hoffe, dass ich alle Vorteile dieser Idee beschrieben habe.
ARTYKUŁ PUBLICYSTYCZNY
Temat
Ty i sąsiedzi zorganizowaliście festyn uliczny. Napisz do lokalnej gazety artykuł, w którym:
• zrelacjonujesz przebieg tego festynu
• zachęcisz czytelników do organizowania podobnych imprez.
W artykule publicystycznym zdający wyraża swoje stanowisko wobec problemu/zjawiska
społecznego wskazanego w poleceniu. Celem artykułu jest rzeczowe przedstawienie
omawianej kwestii. Artykuł może zawierać elementy opisu, sprawozdania, recenzji,
komentarze odautorskie, ocenę faktów, elementy opinii oraz może również podejmować
próbę kształtowania opinii czytelników.
Dobrze napisany artykuł:
• ma tytuł przyciągający uwagę czytelnika
• zawiera wstęp, w którym autor stara się zachęcić czytelnika do przeczytania tekstu, np.
przywołując fakt lub anegdotę, sygnalizując temat artykułu w formie pytania, używając
barwnego języka
• może zawierać pytania zachęcające czytelnika do dalszych rozważań na temat poruszany
w tekście.
Wstęp
1. Aby wstęp był uznany za zgodny z tematem, zdający powinien odnieść się np. do festynu
ulicznego / do idei takich imprez.
2. Zdający nie musi odnosić się we wstępie do zorganizowanego przez zdającego/sąsiadów
festynu ulicznego; relacja z przebiegu tego festynu oraz zachęcenie czytelników do
organizowania podobnych imprez to elementy wymagane w rozwinięciu (nie muszą
pojawić się we wstępie).
Przykłady wstępów zgodnych z tematem
Wir haben ein Straßenfest in unserer
Siedlung organisiert, denn sehr viele
Menschen in der Nachbarschaft fühlen sich
anonym und verbringen die Freizeit in den
eigenen vier Wänden. Dank unserer
Initiative konnten sie ihre Nachbarn
kennenlernen und sich am Leben unserer
Siedlung aktiv beteiligen.
Ich habe eine Umfrage ,,Kennst du deine
Nachbarn?“ auf der Straße gemacht.
Die Ergebnisse waren überraschend. 70%
der Befragten sagten ,,nein“. Deshalb haben
meine Nachbarn und ich ein Straßenfest
organisiert.
Przykłady wstępów schematycznych
Wir haben ein Straßenfest organisiert. Ich
möchte über dieses Straßenfest erzählen, das
wir letztes Wochenende in unserer Siedlung
organisiert haben.
In unserer Siedlung fand ein Straßenfest
statt. Im folgenden Artikel möchte ich
darüber erzählen.
Elementy tematu
Elementami są: (1.) relacja z przebiegu festynu, (2.) zachęcenie czytelników do organizowania podobnych imprez.
(1.) zrelacjonowanie przebiegu festynu
Akceptowane jest opisanie przebiegu festynu, ew. jakiegokolwiek etapu przebiegu festynu
w odniesieniu np. do:
− czasu przeprowadzenia festynu: wieczorem, po szkole, w weekend itd.
− miejsca przebiegu festynu: w klubie osiedlowym, w domu, w szkole, na powietrzu itd.
− czynności/działań związanych z festynem: otwarcie festynu, powitanie/przedstawienie
uczestników/gości, realizacja programu kulturalnego (koncert, wspólne śpiewanie, występy
satyryków, ...), realizacja programu sportowego (przeciąganie liny), oferta kulinarna (strefa
zdrowego żywienia), prowadzenie stoisk (m.in. sponsorowanych przez władze
miasta/osiedla), imprezy towarzyszące (akcje na rzecz osób niepełnosprawnych, konkursy,
licytacje, ...), prowadzenie strefy dla dzieci, przeprowadzenie imprezy od strony
technicznej (np. obsługa sprzętu nagłaśniającego), wyłączenie ulicy z ruchu kołowego itd.
(2.) zachęcenie czytelników do organizowania podobnych imprez
Akceptowane jest odniesienie się np. do:
− niepowtarzalnej atmosfery festynu
− bliższego poznania uczestników
− zawarcia nowych znajomości
− bogatego/ciekawego programu festynu
− odkrycia nowych talentów wśród sąsiadów
− doskonałych warunków na przeprowadzenie festynu ...
Można odnieść się do jednego konkretnego elementu zachęcającego czytelników do
organizowania podobnych imprez.
Podsumowanie: właściwe i adekwatne do tematu zakończenie wypowiedzi
Rozpatrując zgodność zakończenia z treścią pracy bierze się pod uwagę zgodność tej części pracy z rozwinięciem wypracowania.
Przykłady schematycznego zakończenia artykułu
Abgesehen von allen guten und schlechten Seiten des Straßenfestes sollten wir uns alle dafür einsetzen, dass die Tradition, solche Feste zu organisieren, zu pflegen ist.
Straßenfeste sind wichtig, darum sollten wir, die Teilnehmer, dafür sorgen, dass solche Feste fortgesetzt werden.
Przykłady zakończenia artykułu luźno związanego z tematem
Ich hoffe, dass die Behörden es sich zu Herzen nehmen und mehr Geld in die Sicherheit der Straßenfeste investieren.
Straßenfeste sind schön und gut, aber nicht entscheidend für das Leben der Nachbarn.